Kun je een historisch gebouw ombouwen dat compatibel is met slimme en duurzame energieoplossingen? Johan Koekkoek van energieadviesbureau Visietech bewijst dat het kan, dankzij een ruimdenkende opdrachtgever en een geïntegreerd systeem dat de pieken en dalen in de energievraag afvlakt, en dat het elektriciteitsnet niet overbelast. Niet alleen dat, maar zijn oplossingen zijn discreet opgenomen in de monumentale structuur. "Het meeste van mijn werk is uit het zicht."

​

Het ombouwen van gebouwen zodat ze niet langer afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen, in dit geval gas,  klinkt goed voor het milieu, maar er is één groot nadeel. De extra vraag die aan het elektriciteitsnet wordt gesteld,  kan het systeem overbelasten.

​

Bij de herinrichting van een  monumentaal kantoorgebouw loste Johan Koekkoek dit probleem op met een volledig geïntegreerd systeem dat warmtepomptechnieken, batterijen, ventilatorconvectoren en warmterugwinningsunits combineert,  die verschillende delen van het gebouw tegelijkertijd kunnen verwarmen en koelen.

​

Om dit te doen, maakt hij gebruik van een speciale warmtepomptechniek die zowel met de lucht als met de grond werkt (warmtepompen werken normaal gesproken met het een of het ander, maar niet met beide). Een deel van de energie wordt uit de grond gehaald via funderingspalen voorzien van warmtewisselaars. De rest wordt uit de lucht gehaald met behulp van een dry-cooler-principe.

​

Normaal gesproken kun je een gebouw niet constant koelen met een grondbronwarmtepomp, omdat, wanneer de grond opwarmt, deze geen koeling meer kan bieden. Maar hier kan de warmtepomp altijd voor koeling zorgen, wat van vitaal belang is omdat kantoren meer koeling nodig hebben dan verwarming.

​

Een complicerende factor hierbij was de noord-zuid oriëntatie van het gebouw. Ruimtes op het zuiden hebben  over het algemeen  koeling nodig, terwijl de ruimtes op het noorden bijna altijd verwarming nodig hebben. Omdat de warmtepomp energie kan uitwisselen, kunnen de verschillende delen van het gebouw tegelijkertijd koelen en verwarmen.

​

Als gevolg hiervan daalt de aansluitcapaciteit van de elektriciteit.  Dat is van vitaal belang in stedelijke gebieden, waar we het toenemende probleem zien van het leveren van  elektriciteit.  De techniek die hier wordt toegepast lost dit probleem op.

​

Dat komt omdat 16 batterijen die in de kelder zijn geïnstalleerd constant communiceren met de warmtepomp. De systeemsoftware analyseert het gedrag van het gebouw gedurende een periode van twee weken met behulp van AI. Het onderzoekt de energievraag en de energieprijs die wordt bepaald door het dynamische energiecontract, waarbij de prijzen een dag van tevoren worden vastgesteld. Op basis daarvan bepaalt de software wanneer het financieel voordelig is om de batterijen op te laden.

Een ander voordeel is dat zodra de batterijen volledig zijn opgeladen en er een piekvraag is, energie uit de batterijen wordt gehaald en niet van het net. Dat heet 'peak shaving'. En natuurlijk, als de prijs van energie negatief is, worden de batterijen opgeladen via het netwerk. Een ander voordeel van het accusysteem is dat je altijd een back-up hebt. Bij een stroomstoring heb je nog enige tijd elektriciteit.

​

De effecten van dit geïntegreerde systeem zijn legio: goedkope tarieven, hoge opbrengsten en geen belasting van het net. In feite wordt de energie die uit het netwerk wordt gehaald met ongeveer de helft verminderd. Bovendien zorgt de opslagcapaciteit van de accu's ervoor dat alle pieken en dalen worden geëgaliseerd. Zo'n slim systeem in een historische structuur is een unieke prestatie.

​

Ook al liggen er geen zonnepanelen op het dak, het feit dat het systeem de accu's oplaadt wanneer de groene stroom beschikbaar is, betekent dat het gebouw wel degelijk bijdraagt aan de energieduurzaamheid.

​

Qua energieafgifte maakt het gebouw gebruik van convectoren. Ze bieden verwarming op lage temperatuur en kunnen ook koeling bieden wanneer dat nodig is. Dat betekent dat er geen omvangrijke radiatoren nodig zijn, maar slanke radiatoren die discreet kunnen worden geplaatst waar de interieurontwerper maar wil (bijvoorbeeld in kasten, onder ramen, in het  plafond).

 

De ventilatie wordt opgelost met een balansventilatiesysteem dat verse lucht naar binnen blaast en gebruikte lucht onttrekt waaruit de warmte vervolgens wordt onttrokken voordat deze opnieuw in het gebouw wordt gebracht.

​

Het mooie van dit systeem is de manier waarop de elementen met elkaar communiceren om het comfort van de gebruikers van het gebouw te garanderen, een zo laag mogelijke energieprijs te garanderen en overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen.

​

​

​

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

​

​

 

​